Fréttir

Línur eru teknar að skýrast varðandi framtíð Alþýðusambandsins. Ragnar Þór Ingólfsson hefur tilkynnt um forsetaframboð og lýst yfir stuðningi við Kristján Þórð Snæbjarnarson, Sólveigu Önnu Jónsdóttur og Vilhjálm Birgisson í embætti varaforseta. Ragnar Þór hefur jafnframt lýst því yfir að hann ætli sér ekki að sleppa tökunum á VR í komandi kjaraviðræðum og sitja sem formaður samninganefndar VR. Sú framganga formanns VR ætti þó að gefa auga leið að það er ekki bæði hægt að leiða kjaraviðræður fyrir hönd VR og koma samtímis fram sem forseti fyrir hönd allra landssambanda ASÍ í viðræðum við stjórnvöld og eftir atvikum atvinnurekendur. Hér verður ekki bæði sleppt og haldið, enda um augljósan hagsmunaárekstur að ræða.

Einfölduð sýn á lýðræðið

Síðastliðin misseri hafa einkennst af heiftarlegum innanbúðarátökum innan ASÍ, sem eiga rætur sínar í valdsækni Ragnars Þórs og hugmyndum hans og Sólveigar Önnu Jónsdóttur um að þar sem þau fari fyrir stærstu félögum ASÍ beri sambandinu að stjórnast af þeirra hugmyndum og vilja. Þetta er ekki aðeins einfölduð sýn á lýðræðið, heldur einnig rangt því æðsta vald ASÍ er þing sambandsins, ekki formenn aðildarfélaga, hvort sem félögin sem þeir fara fyrir eru stór eða smá. Milli þinga fer miðstjórn með ákvarðanatökuvald og hefur þá skyldu að framfylgja stefnumörkun þingsins. Einstaka formenn geta ekki tekið sér það vald að sniðganga þær ákvarðanir og vilji þeir nýjar áherslur er þingið vettvangurinn til að leggja fram tillögur.  

Þessi afstaða til ákvarðanatöku innan ASÍ hefur komið fram opinberlega og á fundum innan hreyfingarinnar þar sem bæði Ragnar Þór og Sólveig Anna hafa ítrekað haft í hótunum og jafnvel gengið á dyr ef annað fundarfólk tekur ekki undir þeirra sjónarmið í stórum málum og smáum þegar í stað. Nýlegast dæmið birtist þegar Ragnar tilkynnti framboð sitt til forseta ASÍ og hótaði því samtímis að ef hann fengi ekki stuðning í embættið þá myndi hann draga VR og Landsamband verslunarmanna út úr ASÍ, líkt og það væri í hans valdi að taka svo mikilvæga ákvörðun einn. Ragnar Þór sagði sig einnig úr miðstjórn, ásamt Vilhjálmi Birgissyni, þegar hugmyndir þeirra um að skerða framlög atvinnurekenda í lífeyrissjóði launafólks varð ekki ofan á í upphafi Covid-faraldursins. Þetta er eina tilfellið sem við vitum um að forystumenn í stéttarfélögum gangi á dyr vegna þess að ekki er fallist á tillögur þeirra um að skerða kjör launafólks.

Ragnar Þór og Sólveig Anna hafa líka efnt til ágreinings þar sem hann er ekki fyrir hendi eða þar sem lítið ber í milli, allt í þeim tilgangi að ná yfirráðum og völdum. Sem dæmi má nefna ítrekaðar umræður þeirra um SALEK, líkt og það sé viðfangsefni hreyfingarinnar núna. Í því samhengi er rétt að benda á þá staðreynd að það voru þingfulltrúar á Þingi ASÍ árið 2016 sem slógu SALEK-hugmyndir og umræðu út af borðinu og um það var nokkuð víðtæk samstaða meðal þingfulltrúa.

Valdabandalag umfram félagsfólk

Síðastliðinn vetur kom upp harkalegur ágreiningur innan ASÍ vegna hópuppsagna skrifstofufólks hjá skrifstofu Eflingar – stéttarfélags.  Sneri ágreiningurinn að því hvort slík framkvæmd stéttarfélags gegn starfsfólki þess væri réttlætanleg. Stóð þáverandi forseti ASÍ, Drífa Snædal, í fylkingarbrjósti til varnar réttindum starfsfólks á sama tíma og formaður SGS, Vilhjálmur Birgisson, og formaður VR, Ragnar Þór Ingólfsson, þögðu þunnu hljóði og komu félagsfólki SGS og VR ekki til varnar.

Forsagan var sú að Sólveig Anna hafði sagt af sér embætti sem formaður Eflingar þar sem  starfsfólk félagsins vildi ekki tjá sig opinberlega með þeim hætti sem henni þótti rétt og henta sér. Hún bauð sig svo aftur fram til embættis og hluti af kosningabaráttunni var að ausa starfsfólk skrifstofunnar svívirðingum. Um leið og hún komst til valda að nýju rak hún allt starfsfólkið í nafni hagræðingar og jafnlaunavottunar og auglýsti störfin aftur. Svo alvarlegt er þetta mál að VR hefur dregið Eflingu fyrir Félagsdóm til að gæta hagsmuna sinna félagsmanna. Ragnar Þór hefur hins vegar aldrei fordæmt uppsögnina og þá niðrandi umræðu um skrifstofufólk sem henni fylgdi. Þvert á móti hefur hann lýsti yfir stuðningi við gerandann í málinu til embættis varaforseta ASÍ. Valdabandalagið er formanni VR mikilvægara en félagsfólk VR.

ASÍ þarf trúverðugan forseta

Verkalýðshreyfingin hefur lagt grunninn að þeim lífsgæðum sem við búum við á Íslandi í dag. Forsendan hefur verið að geta komið sameinuð fram gagnvart atvinnurekendum og stjórnvöldum í stórum réttindamálum. Þannig varð helgarfríið til á Íslandi, þannig eignuðumst við sumarfrí, veikindarétt og fæðingarorlof, svo aðeins nokkur dæmi séu nefnd. Verkefnin fram undan eru ærin: baráttan gegn ójöfnuði og launaþjófnaði og krafan um styttri vinnuviku og átak í húsnæðismálum eru þar á meðal. Við þurfum að hafa fólk í stafni sem getur unnið að þessum málum og hefur til þess bæði styrk og trúverðugleika.

Forseti ASÍ þarf að geta leitt saman ólík sjónarmið og verið trúverðugur talsmaður launafólks gagnvart atvinnurekendum og stjórnvöldum, sem og í opinberri umræðu. Við teljum að Ragnar Þór sé ekki fær um að valda þessu hlutverki. Hann kann illa á lýðræðislega umræðu, grípur stöðugt til hótana og gengur á dyr ef hann fær ekki sínu fram. Hann hefur ítrekað rakkað ASÍ, starfsfólk þess og kjörna fulltrúa niður og getur því ekki setið í stafni hjá sambandinu eða farið fyrir öflugri skrifstofu þess. Ragnar Þór sækist í völd án þess að greina frá hvað hann vill með þau og til marks um það ætlar hann að sitja með tvo hatta, sem forseti ASÍ og fara um leið fyrir VR. Með skilyrðislausum stuðningi sínum við formann Eflingar í gegnum hópuppsagnir á skrifstofufólki hefur hann jafnframt glatað trúverðugleika sem talsmaður launafólks á opinberum vettvangi. Við berum vonir til þess að fram stígi frambjóðandi sem getur leitt fólk saman og hefur áhuga á að vinna fyrir öll aðildarfélögin og fyrir allt launafólk sem undir þau heyra. 

Þegar allt kemur til alls er það launafólk í landinu sem á verkalýðshreyfinguna, ekki einstaklingar sem hafa valist þar til starfa. Við teljum því nauðsynlegt að félagsfólk í stéttarfélögum sem heyra undir ASÍ sé upplýst um þróun mála í aðdraganda þings ASÍ.

Eyþór Þ. Árnason, formaður Verkalýðsfélagsins Hlífar í Hafnarfirði

Finnbogi Sveinbjörnsson, formaður Verkalýðsfélags Vestfirðinga

Gundega Jaunlinina, varaformaður Verkalýðsfélagsins Hlífar í Hafnarfirði

Guðmundur Finnbogason, formaður Stéttarfélagsins Samstöðu

Halldóra S. Sveinsdóttir, formaður Bárunnar stéttarfélags

Hrund Karlsdóttir, formaður Verkalýðs- og sjómannafélags Bolungarvíkur

Jóhann Sigurðsson, formaður Félags málmiðnaðarmanna, Akureyri

Magnús S. Magnússon, formaður Verkalýðs- og sjómannafélags Sandgerðis

Ólöf Helga Adolfsdóttir, ritari stjórnar Eflingar-stéttarfélags

Trausti Jörundarson, formaður Sjómannafélags Eyjafjarðar

Vignir Smári Maríasson, formaður Verkalýðsfélags Snæfellinga

Þórarinn G. Sverrisson, formaður Öldunnar stéttarfélags